Wizyty patronażowe położnej są niezwykle ważnym elementem opieki poporodowej. Położna odwiedza noworodka i matkę w domu, aby zbadać ich stan zdrowia, udzielić niezbędnych porad dotyczących pielęgnacji i karmienia oraz udzielić wsparcia. Wiele matek zastanawia się jednak, ile takich wizyt im przysługuje, czy są one obowiązkowe i kto za nie płaci.
Kluczowe wnioski:- Standardowo położna odwiedza dom pacjentki 4 razy, ale można też umówić dodatkowe wizyty
- Wizyty są bezpłatne, finansowane przez NFZ lub samorząd
- Patronaż nie jest obowiązkowy, ale zdecydowanie zalecany
- W czasie pandemii procedury się zmieniły - teraz 1. wizyta odbywa się online lub telefonicznie
- Warto korzystać z patronażu, bo zapewnia wsparcie i poczucie bezpieczeństwa młodej mamie
Ile i kiedy odbywają się wizyty patronażowe położnejwizyty patronażowe położnej
Zgodnie z zaleceniami, standardowo położna środowiskowa powinna odwiedzić dom pacjentki cztery razy. Pierwsza wizyta patronażowa odbywa się zazwyczaj w ciągu 48 godzin od wypisu ze szpitala lub porodu w domu. Kolejne wizyty planuje się w takich odstępach czasu:
- 2. wizyta - między 3. a 5. dobą życia noworodka,
- 3. wizyta - między 8. a 10. dobą życia dziecka,
- 4. wizyta - między 15. a 20. dobą życia noworodka.
Jeśli położna uzna to za stosowne, może zaplanować także 5. wizytę patronażową przed upływem 6 tygodni od porodu. Warto jednak pamiętać, że liczba wizyt patronażowych nie jest sztywno określona i zależy od indywidualnej sytuacji oraz potrzeb matki i dziecka.
Dodatkowa wizyta patronażowa
Co do zasady, jeżeli mama czuje taką potrzebę, może umówić z położną środowiskową dodatkową wizytę patronażową. Wystarczy w tym celu skontaktować się telefonicznie z ośrodkiem zdrowia lub położną i ustalić dogodny termin.
Dodatkowa wizyta patronażowa położnej jest bezpłatna i odbywa się na takich samych zasadach, jak standardowe wizyty w ramach patronażu.
Jak przebiegają wizyty patronażowe położnejwizyty patronażowe położnej
Podczas wizyty patronażowej położna zazwyczaj:
- bada stan zdrowia matki i dziecka,
- udziela niezbędnych porad dotyczących pielęgnacji, karmienia czy prawidłowej stymulacji noworodka,
- odpowiada na nurtujące rodziców pytania,
- informuje o ewentualnych niepokojących symptomach, na które należy zwrócić uwagę.
Ponadto, jeśli zajdzie taka potrzeba, położna pobiera również krew noworodka do obowiązkowych badań przesiewowych.
Wizyta online lub telefoniczna
W czasie pandemii COVID-19 standardowe zasady odbywania wizyt patronażowych położnej uległy pewnym modyfikacjom. Obecnie zgodnie z zaleceniami pierwsza wizyta patronażowa może odbyć się w formie teleporady lub wideoporady, aby zminimalizować ryzyko zakażenia.
Kolejne wizyty - jeśli stan zdrowia matki i dziecka na to pozwala - odbywają się tradycyjnie, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i zwiększonej ostrożności.
Czy wizyty patronażowe położnej są obowiązkowewizyty patronażowe położnej są obowiązkowe
Wizyty patronażowe położnej nie są obowiązkowe - rodzice sami decydują, czy chcą z nich skorzystać. Niemniej jednak, eksperci zdecydowanie je zalecają - zwłaszcza jeśli jest to pierwsze dziecko.
Regularne wizyty położnej środowiskowej zapewniają matce i dziecku poczucie bezpieczeństwa oraz komfort w pierwszych tygodniach po porodzie, które bywają dość trudne.
Co więcej, zgodnie z prawem, szpital ma obowiązek poinformować położną środowiskową o wypisie matki z noworodkiem do domu. Dzięki temu położna wie, że pacjentka potrzebuje wizyty i sama się z nią kontaktuje, proponując możliwe terminy.
Wybór konkretnej położnej
W przypadku opieki patronażowej, inaczej niż przy samym porodzie, mama nie może sama wybrać konkretnej położnej środowiskowej. Jest ona przypisana do rejonu, z którego pochodzi pacjentka.
Kto finansuje wizyty patronażowe położnejwizyty patronażowe położnej

Zarówno standardowe, jak i dodatkowe wizyty patronażowe położnej są w pełni finansowane i refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Oznacza to, że są one całkowicie bezpłatne dla pacjentki.
Liczba wizyt patronażowych | Koszt |
4 standardowe wizyty | 0 zł |
Dodatkowa wizyta | 0 zł |
W niektórych przypadkach, jeżeli położna ma podpisaną odpowiednią umowę, wizyty patronażowe mogą być finansowane przez władze samorządowe lub powiatowe. Niemniej jednak, dla pacjentki zawsze pozostają one całkowicie bezpłatne.
Jak umówić dodatkową wizytę patronażową położnejwizytę patronażową położnej
Aby umówić dodatkową wizytę patronażową położnej, wystarczy:
- Skontaktować się telefonicznie z położną środowiskową, która opiekuje się mamą i dzieckiem.
- Poinformować położną o chęci umówienia dodatkowej wizyty patronażowej.
- Wspólnie z położną ustalić dogodny dla obu stron termin takiej wizyty.
- Potwierdzić ustalony termin.
Można również umówić się na dodatkową wizytę patronażową położnej kontaktując się bezpośrednio z ośrodkiem zdrowia, pod który podlega rejon zamieszkania. Wystarczy zgłosić taką chęć i poprosić o przekazanie tej informacji położnej środowiskowej z danego rejonu.
wizyty patronażowe podczas pandemii COVID-19
W okresie pandemii koronawirusa zalecenia odnośnie opieki patronażowej położnej były kilkakrotnie aktualizowane. Obecnie, w myśl najnowszych wytycznych z 2022 r., pierwsza wizyta po wypisie ze szpitala powinna odbyć się w formie teleporady lub wideoporady.
Pozwala to zminimalizować ryzyko zakażenia dla położnej i pacjentki z noworodkiem. Jednocześnie mama może liczyć na profesjonalną poradę i wsparcie położnej, bez potrzeby wychodzenia z domu.
Kolejne zaplanowane standardowo wizyty patronażowe położnej odbywają się w miarę możliwości tradycyjnie. Konieczne jest jednak bezwzględne przestrzeganie zasad sanitarnych. Zarówno położna, jak i domownicy powinni mieć założone maseczki ochronne podczas wizyty.
Podsumowanie
Wizyty patronażowe położnej odgrywają kluczową rolę w opiece poporodowej. Standardowo położna odwiedza mamę i noworodka 4 razy: najpierw w ciągu 2 dni od porodu, a następnie między 3-5, 8-10 oraz 15-20 dobą życia dziecka. Liczba oraz terminy wizyt dostosowywane są jednak indywidualnie do potrzeb. Możliwe jest również umówienie dodatkowej, bezpłatnej wizyty patronażowej położnej.
Podczas wizyty położna bada stan zdrowia matki i dziecka, udziela porad dotyczących pielęgnacji czy karmienia oraz odpowiada na pytania rodziców. Pamiętajmy, że zgodnie z obecnymi wytycznymi, pierwsza wizyta patronażowa położnej po porodzie powinna odbyć się online lub telefonicznie - ze względów bezpieczeństwa.
Należy podkreślić, iż wizyty patronażowe położnej nie mają charakteru obligatoryjnego. Niemniej jednak eksperci zdecydowanie je rekomendują, gdyż zapewniają wsparcie i poczucie bezpieczeństwa młodej mamie. Są one finansowane przez NFZ, a zatem dla pacjentki pozostają całkowicie bezpłatne.
Bardzo ważne jest, aby pamiętać, iż to położna rejonowa przypisana jest do konkretnego rejonu, nie zaś odwrotnie. Oznacza to brak możliwości swobodnego wyboru położnej sprawującej opiekę patronażową. Nie mniej istotna pozostaje świadomość, że szpital ma obowiązek poinformowania położnej środowiskowej o wypisie matki z noworodkiem.